Reactiviteit 

Als hardloper weet ik hoe belangrijk het is om niet alleen snelheid en uithoudingsvermogen te trainen, maar ook mijn reactiviteit en coördinatie. Hardlopen (en ook wandelen) is meer dan simpelweg een voet voor de andere zetten. Je hebt controle en snelle reacties nodig, vooral op uitdagend terrein. Daarom train ik tegenwoordig soms creatiever om mijn oog-voetcoördinatie en reactiviteit te verbeteren. Hiermee daag ik mijn lichaam én geest meer uit. 

Eerst even wat theorie over dit thema....

"Reactietijd verwijst naar de hoeveelheid tijd die verstrijkt tussen wanneer we iets waarnemen en wanneer we erop reageren. Het is het vermogen om een stimulus te signaleren, te verwerken en erop te reageren." 
Bron: https://www.cognifit.com/nl/wetenschap/cognitieve-vaardigheden/reactie-tijd?srsltid=AfmBOorNrylIkBOYdtqQriygVFSFs0nxVx1tFXZLJbPtwiE57LpNXetq

Het verschil tussen reactiviteit en reactietijd ligt vooral in de breedte van de begrippen en wat ze precies meten:

1. Reactietijd: Dit is een specifiek, meetbaar concept dat verwijst naar de tijd die het kost om te reageren op een stimulus. Het is de periode tussen het moment waarop je een prikkel waarneemt (zoals een fluitje of een visueel signaal) en het moment waarop je een fysieke reactie geeft (zoals starten met rennen of een knop indrukken). Reactietijd is vaak een kwantitatieve maatstaf van hoe snel iemand kan reageren en wordt gemeten in milliseconden.

   Voorbeeld: Als je tijdens een start van een sprint een startschot hoort, is de tijd die je nodig hebt om te beginnen met rennen je reactietijd.

2. Reactiviteit: Dit is een breder concept en verwijst naar het vermogen om snel en effectief te reageren op een stimulus. Het omvat niet alleen de snelheid van de reactie (dus de reactietijd), maar ook de kwaliteit van de respons. Reactiviteit kan fysieke, cognitieve en motorische reacties omvatten en gaat niet alleen over hoe snel je reageert, maar ook hoe goed je lichaam en geest samenwerken om een passende actie te ondernemen. Het houdt rekening met het vermogen om complexe, veranderende situaties aan te kunnen.

   Voorbeeld: Tijdens een wedstrijd moet je snel reageren op onverwachte bewegingen van tegenstanders of veranderingen in het terrein. Hier is niet alleen reactietijd belangrijk, maar ook reactiviteit, omdat je een geschikte reactie moet kiezen en die goed moet uitvoeren (bijvoorbeeld van richting veranderen of een obstakel ontwijken)

Train je reactiviteit

Hierbij deel ik weer een vaartspel. Lekker in en rondom het bos/park in en verschillende tempo's lopen met steeds wat uitwijken. Ik heb wat onvoorspelbare elementen toegevoegd aan deze training. Lopen van intervallen in en rondom het bos waarbij je onverwachte richtingveranderingen moet maken. Ik heb dit vorige week uitgeprobeerd en zette bijvoorbeeld pionnen willekeurig neer of gebruikte verkeersborden met verschillende kleuren. Als ik een rood bord zag, moest ik plotseling van richting veranderen, en bij een groen paaltje  moest ik versnellen. Dit dwong mij om mijn zintuigen scherp te houden en snel te reageren, net zoals ik in een wedstrijdsituatie obstakels zou moeten vermijden of van koers zou moeten wisselen. Als jij dit vaartspel gaat doen, kijk dan zelf even naar je eigen omgeving en pas het spel aan naar de mogelijkheden die jij hebt. Dit is slechts een voorbeeld:

Daarnaast train je je reactiviteit ook door op verschillende ondergronden te lopen. In plaats van alleen maar op de weg of de baan te trainen, is het handig vaker te lopen op gras, zand, grind, en zelfs door modder. Elke ondergrond vraagt om een andere aanpassing van je voeten en spieren. Vooral in trailrunning, waar het terrein vaak verraderlijk kan zijn, is een snelle oog-voetcoördinatie essentieel. Het constant aanpassen aan een nieuwe ondergrond zorgde ervoor dat je lichaam altijd klaar staat om onverwachte bewegingen te maken. Zondag ga ik de Indian Summer Ultra Trail lopen (etappe 1) en start ik in het donker. Dan moet je ook echt bedacht zijn op allerlei 'mis-stappen" en dat wel kunnen opvangen

Want wat ook heel belangrijk is, is dat reactiviteit niet alleen gaat over snelle reflexen of onverwachte bewegingen, maar ook over het bewust blijven van mijn lichaam, vooral wanneer je moe wordt. Dit is een cruciaal punt in mijn trainingen geworden. Als ik aan het einde van een zware training kom, merk ik hoe mijn vorm begint te veranderen en hoe ik minder alert ben op mijn omgeving. Door creatief te trainen, leer ik juist in die momenten extra bewust te zijn van mijn lichaam. Bijvoorbeeld door mijn stappen aan te passen en extra te letten op mijn ademhaling en houding, zelfs als mijn spieren vermoeid raken.

Dit alles is dus goed trainbaar. 

In het dagelijks leven heb je ook te maken met oog-hand en oog-voet coördinatie. Door tijdens het sporten/bewegen bewuster hiermee aan de slag te gaan, zal je reactiviteit ook bij andere vaardigheden vooruit gaan ik het 'normale' leven. Test het zelf maar eens uit! Ook tijdens het wandelen kan je door plotselinge richtingswijzigingen je reactiviteit trainen. Of door abrupt om te draaien. Hierdoor maak je je lijf gewoon sterker en beter voorbereid onverwachte bewegingen op te vangen mocht je minder controle hebben. Succes! 

Reactiviteit verhogen door fit te zijn

Door lekker fit te zijn ben je ook alerter en dus meer gefocussed. Hierdoor zal ook je reactiviteit verhogen. Ik heb geen specifieke oog-hand coordinatie oefeningen kunnen vinden op youtube, maar wel een met lekker wat burpees. Daarbij gebruik je ook je ogen en je handen:) Heel veel plezier bij deze workout!